Bel Fıtığı
Diskler, amortisör görevi gören, omurganın hareket yeteneğini sağlayan, omurlar arasındaki dokudur. Bel bölgesindeki omurların arasındaki bu diskin yırtılarak sinirleri sıkıştırmasına bel fıtığı denir. Beyin ve Sinir Cerrahisi bel fıtığı ile ilgilenen birimdir.
Kaymış ya da yırtılmış disk olarak da adlandırılan bel fıtığı, sinirler üzerinde bir basınç oluşturur ve bu da şiddetli ağrılara neden olabilir. Her ne kadar sinir basısı bel bölgesinde olsa da, ağrılar bu sinirlerin hedef organı olan bel, kalça ya da bacak bölgelerinde de görülebilir. Örneğin bel ağrısı, bacak ağrısı, kas güçsüzlüğü, bacak uyuşması ortaya çıkabilir.
Bel Fıtığı Belirtileri Nelerdir?
En yaygın görülen belirti belden bacağa doğru yayılan ağrıdır. Kişiler çoğunlukla bu şikayetle doktora başvururlar ama her bel fıtığı hastasında bu belirtiler görülmeyebilir. Başlangıçta sadece bel bölgesinde ağrı görülebilir. Ağrı çoğu zaman bacağın arka kısmı boyunca kalçaya, dize hatta topuğa kadar yayılabilir. Öksürme, ıkınma ve hapşırma gibi omurilik basıncını arttıran durumlarda ağrı artabilir.
Bel fıtığının çok daha ileri seviyelerinde, bacaklarda güçsüzlük de ortaya çıkabilir. Bunun yanı sıra, idrar tutamama sorunu da ortaya çıkar. Bütün bu belirtiler kişiden kişiye göre farklı aşamalarda gerçekleşir.
Bel Fıtığı Sebepleri Nelerdir?
Hareketsiz yaşam tarzı, obezite, günlük yaşamda omurga fizyolojisine uygun bir şekilde hareket etmeme veya meslek ile ilgili oturuş ve duruş bozuklukları en yaygın sebeplerdir.
Bel fıtığı her yaşta ortaya çıkabilir. Genellikle ileri yaştaki insanlarda daha sık rastlanan bel fıtığı hastalığı, diskin dış kısmındaki halkada zayıflama veya yırtılma sonucunda genç hastaların sağlıklı görünen disklerinde de fıtıklaşma ortaya çıkabilir.
Bel Fıtığı Teşhisi Nasıl Konulur?
İlk önce doktor tarafından kişinin tıbbi geçmişi öğrenilir ve fiziksel muayenesi yapılır. Doktor fiziksel muayene esnasında kişinin şikayetlerini, rahatsızlığının sebebini araştırır. Daha sonra kişiye birtakım testler-taramalar uygulanır. Röntgen, manyetik rezonans görüntüleme (MRI), miyelogram, bilgisayarlı tomografi Taraması ve elektromiyografi (EMG) bel fıtığı tanı sürecinde kullanılan cihazlardır.
Bel Fıtığının Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Bel fıtığı tedavisi kişiye özgü belirlenir ve uygulanır. İleri güç kaybı, idrar tutamama gibi belirtilere sahip olmayan kişilerde cerrahi yöntemlere başvurulmaz.
Bel fıtığı tedavisinde ilk aşama dinlenmedir. Dinlenme daha çok omurgaya yük bindiren hareketleri kısıtlamak şeklinde olur. Ayrıca ağrı kesici ve kas gevşetici ilaç tedavileri de uygulanır. Bazı durumlarda kontrollü bir şekilde steroid tedavisi yapılabilir. Korseleme yöntemi de gerekli olduğu durumlarda kısa süreli ve doktor kontrolünde uygulanabilir.
Bunların dışında bel fıtığının tedavisinde fizik tedavi yöntemleri de önemlidir. Sıcak uygulamaları, ağrı kesici akım tedavileri, masaj, mobilizasyon, ultrason, lazer, manuel terapi, kuru iğneleme ve bantlama en sık kullanılan tedavi yöntemleridir.
Çok nadir olarak büyük bir disk hernisi, mesane ve bağırsakları kontrol eden sinirlere baskı yaparak mesane ve bağırsak kontrolünün kaybına sebep olabilir. Kasık ve genital bölgenin uyuşması ya da karıncalanması da belirtileridir ve idrar tutamama gibi sonuçlar doğurabilir. Böyle bir durumdaki kişiye cerrahi müdahale yapılır. Bel fıtığı ameliyatındaki amaç fıtıklaşmış diskin ağrı, kuvvet kaybı gibi şikayetlere sebep olmasını önlemektir.
Bel fıtığı ameliyatı yöntemine diskektomi ve kısmi diskektomidir. Fıtıklaşmış kısmın çıkarılması işlemidir. Bu işlem genellikle bir endoskop ya da mikroskop kullanılarak küçük cerrahi kesiler ile yapılır.
Kişi ameliyat masasına yüzüstü yatırıldıktan sonra çömelme pozisyonuna benzer bir pozisyona getirilir ve fıtıklaşmış diskin üzerindeki cilde küçük bir kesi yapılır. Sonrasında cerrahın sıkışan siniri görebilmesi için küçük bir miktar kemik çıkarılabilir. Fıtıklaşmış disk ve diğer kopmuş parçalar sinirin üzerinde hiçbir baskı kalmayacak şekilde çıkarılır. Sinirin herhangi bir baskıya maruz kalmayacağından emin olmak için baskı yapabilecek olan kemik çıkıntılar da çıkarılır ve işlem tamamlanır.