Kalın bağırsak olarak bilinen bölgede ortaya çıkan kolon kanseri, en yaygın kanser türlerinden biridir. Kalın bağırsak, kolon ve rektumdan oluşur. Rektum, dışkının depolandığı yerdir. Kolon ise rektum dışında kalan kalın bağırsak bölgesidir ve ince bağırsakta sindirilmiş besinler bu bölgede tekrar ayrıştırılır. Daha sonra ayrıştırılan besinlerin atılması gereken kısmı, rektumda depolanır.
Kolon kanseri, kolonda yer alan hücrelerde başlar ve erken tanı sayesinde kanser hücreleri sadece kolon içi ile sınırlı olarak tespit edilebilir. Erken tanı için geç kalındığında ise kanser, organlara ve lenf bezlerine yayılabilir. Bu yüzden kolon kanseri tedavisinde erken teşhis çok önemlidir. Sindirim sistemi kanserlerinden erken tanı sayesinde tamamen kurtulmak mümkündür. Hastanemizin Genel Cerrahi biriminden destek alabilirsiniz.
Kolon Kanserinin Sebepleri Nelerdir?
Kolon kanserinin birçok sebebi vardır. Bu sebepler çevresel ve genetik faktörler olarak gruplandırılabilir. Çevresel faktörler; aşırı yağlı beslenme, şişmanlık, hareketsiz yaşam tarzı, sigara ve alkol kullanımı olarak sıralanabilir. Genetik faktörler ise muhakkak takip edilmesi gereken faktörlerdir. Ailesinde daha önce kolon kanseri görülen bir kişinin kanser olma riski yüksektir. Bu kişiler risk altında olduğunu bilmeli ve 40-50 yaşından itibaren düzenli olarak tarama yaptırmalıdır. Bunların yanı sıra meme ve yumurtalık kanseri kadınlarda kolon kanseri riskini yüksek olabilir ve bu kişilere 50 yaşını beklemeden kolon kanseri için tarama yapılması tavsiye edilir.
Kolon Kanseri Belirtileri Nelerdir?
En sık görülen kolon kanseri belirtileri sürekli ishal veya kabızlıktır. Ayrıca anüsten kan gelmesi veya yumurta akına benzer bir salgı gelmesi diğer belirtilerden birkaçıdır. Bunların dışında;
- Dışkılama güçlüğü
- Bağırsakların yeterince boşalamaması hissi
- Kusma
- Karın bölgesinde şişlik ve ağrı
- Ağrılı dışkılama
- Açıklanamayan kilo kaybı da diğer belirtilerdir.
Kanser ilerlemeden tanısı konulması yaşam şansını büyük ölçüde artırıyor. Bu yüzden erken tanı için kolon kanserinin belirtileri takip edilmelidir.
Kolon Kanseri Teşhisi
Kanser tanısında başlıca kullanılan testlerden biri kolonoskopidir. Kolonoskopi yönteminde tümör, bağırsağın içine uzman doktor tarafından yerleştirilen kamera ile görüntülenir. İşlemden önce kişiye genellikle sakinleştirici verilir veya anestezi uygulanır ve kişinin bu işlem sırasında ağrı hissetmesi engellenir. Daha sonra anüse girilerek rektum ve kolona kolonoskop yerleştirilir. Eğer bu işlem sırasında anormal bulgular görülürse, doktor bölgeden doku örneği alır. Doku örneği alma işlemi de biyopsi olarak adlandırılır. Alınan doku incelenir ve sonucuna göre tedavi süreci başlatılır.
Diğer testler ise şu şekilde sıralanabilir:
Dışkıda gizli kan incelenmesi: Kişiden küçük miktarda dışkı örnekleri alınır ve laboratuvarda incelenir.
Laboratuvar tetkikleri: Tam kan sayımı ve biyokimyasal tetkikler yapılır.
Radyolojik tetkikler: Çift kontrastlı kolon grafisi ve bilgisayarlı tomografi yapılır.
Kesin tanı için endoskopik tetkikler: Rektoskopi, sigmoidoskopi, kolonoskopi ve biyopsi yapılır. Görülen lezyondan parça alınır ve patolog tarafından incelenir.
Kolon Kanseri Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Kolon kanseri tedavisinde kişinin yaşam süresini ve kalitesini artırmak amaçlanır. İlk önce kansere dönüşme ihtimali olan polipler kolonoskopiyle alınır. Kanser ileri bir seviyeye gelmişse de cerrahi müdahaleler ile tümörün olduğu kısımlar çıkartılır. Eğer kanser lenf ve damar üzerinden metastaz yapmışsa da kemoterapi gibi tedavilerle tümörün küçülmesi beklenir.
Kolon kanserinde sadece kalın bağırsaktaki tümörü çıkarmak yeterli olmayabilir ve yayıldığı organ ya da dokuların da kısmen alınması gerekebilir. Çünkü kalan dokularda hastalık tekrar edebilir. Bu yüzden kişinin yaşamına kaliteli ve uzun süre devam etmesi için önlemini almak gerekir.
Kolon Kanserinden Korunmak İçin Neler Yapılmalıdır?
Beslenme: Beslenme düzenine dikkat etmek gerekir. Özellikle lifli besinler bağırsak sistemi için çok faydalıdır. Aşırı yağlı, baharatlı besinler bağırsakları yorar ve bu besinler sıklıkla tüketilmemelidir. Bunların yanında Kalsiyum ve D vitamininin yeteri kadar alınması da çok önemlidir.
Egzersiz: Düzenli egzersiz yapmak birçok kanser hastalığının riskini azaltır. Fakat egzersiz programına başlamadan önce doktora başvurulması gerekir ve doktorun önerdiği programa uyulmalıdır.
Polip Tarama Programları: 40-50 yaşından itibaren risk altında olan kişilerin düzenli tarama testlerini yaptırması çok önemlidir. Eğer kişinin ailesinde kolon kanseri geçmişi varsa bu konuda daha özenli davranması gerekir. Mümkünse bu kişilerden dışkı düzenini rutin takip etmesi istenir.